Yıllık izin ve ölüm izni ile ölüm, evlilik, babalık, doğum, hastalık izinlerinin tüm iş kanunlarındaki farklı kullanım şartları, mevsimlik işçilerin izin hakları, ihbar süresinde yıllık izin kullanılması, izin kıdemi gibi konuların tüm detaylarını soru-cevap formatında ele aldık. Keyifli okumalar.
İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az 1 yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
a) 1 yıldan 5 yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 günden,
b) 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 günden,
c) 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden, az olamaz.
Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri 4’er gün arttırılarak uygulanır.
Ancak 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz.
Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Yıllık izin kanunen bir bölümü 10 günden az olmamak üzere bölünebilir, ancak uygulamada izinin 2-3-4 gün gibi kısa sürelerle kullandırılması konusunda tartışma bulunmaktadır.
Kısa süreli yıllık izin işçiden gelen talep üzerine kullandırılmışsa, bunlar kanuna aykırı olsa da yıllık izinden sayılır. Bu uygulama, cumartesi pazara eklenme/birleştirme durumunda işçi lehine bile olabilir.
İzin belgesinde açıkça yıllık izin yazmaz ise bu izin işveren tarafından kullandırılan diğer izinler olarak kabul edilir.
10 günün altında kullandırılan izinlerin anayasal dinlenme hakkının önüne geçmesi itibari ile işçinin feshinin çalışma şartları 24-2-f bendi kapsamında haklı olduğuna dair yargı kararları mevcuttur.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Yargıtay, yıllık izin ile ihbar süresinin iç içe geçemeyeceğine karar vermiştir. Dolayısıyla yıllık izindeki işçiye, işten çıkarılacağı bildirilerek ihbar süresi kullandırılamaz. Aynı şekilde ihbar süresini kullanan işçi yıllık izne çıkarılamaz.
Bu durumda, ihbar süresinin bölünmezliği ilkesine aykırı hareket edilmiş olacağından işverenin işçiye ihbar süresinin tamamı üzerinden ihbar tazminatı ödemesi söz konusu olacaktır. (Yargıtay’a göre kullanılan izin geçerlidir, geçersiz olan ihbar önelidir). Ancak, ihbar bildiriminde bulunacak olan taraf işçi ise, bunu yıllık izindeyken yapabilir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler“, ihbar tazminatı ile ilgili güncel Yargıtay kararları için ise “Yargı Dağıtılıyor: İhbar Tazminatı” bölümüzüdeki yazıları inceleyebilirsiniz.
Alt işveren işçilerinden, alt işvereni değiştiği hâlde aynı iş yerinde çalışmaya devam edenlerin yıllık ücretli izin süresi, aynı iş yerinde çalıştıkları süreler dikkate alınarak hesaplanır.
Asıl işveren, alt işveren tarafından çalıştırılan işçilerin hak kazandıkları yıllık ücretli izin sürelerinin kullanılıp kullanılmadığını kontrol etmek ve ilgili yıl içinde kullanılmasını sağlamakla; alt işveren ise tutmak zorunda olduğu izin kayıt belgesinin bir örneğini asıl işverene vermekle yükümlüdür.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
İşçinin talep etmesi halinde işverenin 4 güne kadar ücretsiz yol izni vermesi zorunludur. 4 gün olarak belirlenen yol izni, yıllık iznin 1 yıl içerisindeki kullanımının toplamını ifade eder; yani her yıllık izin talep edişte ayrı ayrı 4 gün ücretsiz izin hakkı doğmaz.
Yol izni alanlar bu süreyi kullanmadan işe dönerlerse, işveren bunları anılan sürenin bitiminden önce işe başlatmayabilir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Normalde cumartesi çalışılmıyorsa bu durum kural olarak akdi tatildir. (haftanın 6 günü üzerinden çalışma yapılır, pazartesiden başlayan yıllık izin 6+6+2 gün olarak kullanılır).
Cumartesi günü sözleşme ile hafta tatili olarak kararlaştırılmışsa, aynı Pazar günü gibi, Cumartesi de yıllık izin süresinden sayılmaz. (5 gün üzerinden, 5+5+4 şeklinde hesap yapılır).
Bunun aksine, yine sözleşmede açıkça “hafta tatili olarak kararlaştırılan Cumartesi yıllık izin ücretinin hesabında iş günü gibi sayılır” hükmü bulunur ise Cumartesi yıllık izin süresinde dahil olur (haftanın 6 günü üzerinden çalışma yapılır, pazartesiden başlayan yıllık izin 6+6+2 gün olarak kullanılır).
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Mevsimlik çalışmalarda kural olarak yıllık izin olmaz. Ancak, 1 yıllık sürede 11 aydan fazla çalışma yapılmış ise mevsimlik çalışmış dahi olsa işçi o yıl bakımından yıllık ücretli izne hak kazanır. Bu halde, daha önceki çalışmaları da kaç gün yıllık izin kullanacağında (izin kıdeminde) dikkate alınmalıdır.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
4857 sayılı İş Kanunu 58’inci maddesine göre; anayasal dinlenme hakkından işçi de vazgeçemeyeceğinden, işçinin yıllık izinde ücretli bir işte çalıştığının tespiti halinde, bu süre için işveren ödediği ücreti geri isteyebilir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Yargıtay uygulamasına göre, işçinin yıllık iznini kullanamaması sebebiyle feshinde, bunu haklı kabul etmek için 5 yıl boyunca yıllık izin kullandırılmamasını aranır. Örneğin, 3 yıl 8 ay çalışan hiç izin kullanmayan işçinin feshini haksız sayılabilir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilir, işten ayrılışla ilgili diğer detaylar için “Böyle Mi Bitecekti: İş Sözleşmesinin Sona Ermesi ile İlgili Hükümler” yazımıza göz atabilirsiniz.
Bu çalışanlar yıllık izin hakkından tam süreli çalışanlar gibi yararlanır ve farklı işleme tabi tutulamaz. Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlar, iş sözleşmeleri devam ettiği sürece her yıl için hak ettikleri izinleri, bir sonraki yıl izin süresi içine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak kullanır.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
4857 sayılı İş Yasası‘na göre; işçi ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde 3 gün izin kullanabilir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
4857 sayılı İş Yasası‘na göre; evlilik halinde işçiye 3 gün izin verilir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
4857 sayılı İş Yasası‘da babalık izni 5 gün olarak tespit edilmiştir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
4857 sayılı İş Yasası‘na göre analık ve doğuma ilişkin izin hakları şu şekildedir (başlıkların üzerine tıklayarak detaylara ulaşabilirsiniz):
• Analık izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/1)
• Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/2)
• Gebe işçilerin gebelik süresince periyodik kontrolleri için ücretli izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/4)
• Altı aya kadar ücretsiz izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/5)
• Süt izni hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/6)
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
İki ayrı dönem yapılan bir çalışmada, ilk dönem kıdem ve ihbar tazminatları tam ödenerek tasfiye edilmiş olsa dahi, bu periyot yıllık izin süresinde dikkate alınır.
Hizmet süresi tasfiye edilemez, sadece mali haklar tasfiye edilir. Ancak, ilk dönemde kullandırılmayan izin varsa, ilk dönemin izni için son ücret üzerinden yıllık izin ücreti hesaplanmalıdır.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
1- İşçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalıktan ötürü işine gidemediği günler (Ancak, 25’inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen süreden fazlası sayılmaz; yani ihbar süresine 6 hafta daha eklenmesi ile elde edilen süreden fazlası çalışılmış gibi değerlendirilmez.)
• 25’inci madde = (a) alt bendinde sayılan sebepler (İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumu) dışında işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin iş yerindeki çalışma süresine göre 17’nci maddedeki bildirim sürelerini 6 hafta aşmasından sonra doğar. Doğum ve gebelik hallerinde bu süre 74’üncü maddedeki sürenin bitiminde başlar. Ancak, işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret işlemez.
2- Kadın işçilerin 74’üncü madde gereğince doğumdan önce ve sonra çalıştırılmadıkları günler.
3- İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dışında manevra veya herhangi bir kanundan dolayı ödevlendirilmesi sırasında işine gidemediği günler (Bu sürenin yılda 90 günden fazlası sayılmaz).
4- Çalışmakta olduğu iş yerinde zorlayıcı sebepler yüzünden işin aralıksız 1 haftadan çok tatil edilmesi sonucu olarak işçinin çalışmadan geçirdiği zamanın 15 günü (işçinin yeniden işe başlaması şartıyla).
5- Hafta tatili, ulusal bayram, genel tatil günleri.
6- 3153 sayılı Kanuna (Radyoloji ve Fizyoterapi hizmeti veren yerler hakkında kanun) dayanılarak çıkarılan yönetmeliğe göre röntgen muayenehanelerinde çalışanlara Pazar’dan başka verilmesi gereken yarım günlük izinler.
7- İşçilerin arabuluculuk toplantılarına katılmaları, hakem kurullarında bulunmaları, bu kurullarda işçi temsilciliği görevlerini yapmaları, çalışma hayatı ile ilgili mevzuata göre kurulan meclis, kurul, komisyon ve toplantılara yahut işçilik konuları ile ilgili uluslararası kuruluşların konferans, kongre veya kurullarına işçi veya sendika temsilcisi olarak katılması sebebiyle işlerine devam edemedikleri günler.
8- Ek 2’nci maddede (Evlenme, Evlat Edinme, Ölüm, Babalık, Engelli Çocuk başlıklı Mazeret İzinleri) sayılan izin süreleri.
9- İşveren tarafından verilen diğer izinler ile 65’inci maddedeki kısa çalışma süreleri.
10- Bu Kanunun uygulanması sonucu olarak işçiye verilmiş bulunan yıllık ücretli izin süresi.
11- 66’ncı maddede sözü geçen zamanlar (bir sonraki soruda açıklandı).
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
1- Madenlerde, taş ocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler.
2- İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler.
3- İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler.
4- İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.
5- Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler.
6- Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi, işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler.
7- İşin niteliğinden doğmayıp da işveren tarafından sırf sosyal yardım amacıyla iş yerine götürülüp getirilme esnasında araçlarda geçen süre çalışma süresinden sayılmaz.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Hayır, etkilemez. Bu süreler kıdem süresi hesabında çalışılmış gibi sayılır.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilir, çalışma hayatında ebeveynlerin hakları için ise “Biz Bir Aileyiz: Çalışma Hayatında Ebeveynler (Kadın Çalışanlar)” ve “Biz Bir Aileyiz: Çalışma Hayatında Ebeveynler (Erkek Çalışanlar)” yazılarımıza göz atabilirsiniz.
Evet, etkiler. Bu süreler kıdem süresi hesabına dahil edilmez.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilir, kadın ebeveynlerin çalışma hayatındaki hakları için ise “Biz Bir Aileyiz: Çalışma Hayatında Ebeveynler (Kadın Çalışanlar)” yazımıza göz atabilirsiniz.
Evet. Ayrıca ek olarak aşağıdaki durumlarda da iş sözleşmesi askıda kalır:
– Askerlik,
– Sağlık Nedenleri,
– Zorlayıcı Nedenler,
– Gözaltı ve Tutukluluk,
– Ailevi Nedenler (Mazeret İzni),
– İşçi Kuruluşu Yöneticiliği,
– Grev ve Lokavt.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 409’uncu maddesinde; “Uzun süreli bir hizmet ilişkisinde işçi, hastalık, askerlik veya kanundan doğan çalışma ve benzeri sebeplerle kusuru olmaksızın, iş gördüğü süreye oranla kısa bir süre için iş görme edimini ifa edemezse işveren, başka bir yolla karşılanmadığı takdirde, o süre için işçiye hakkaniyete uygun bir ücret ödemekle yükümlüdür” denilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nda ise, iş yerinde çalışmadığı hallerde işveren tarafından işçiye ücret ödenmesi gerektiren istisnai durumlar içerisinde “üç günden az istirahat süreleri” ile ilgili bir hüküm bulunmamaktadır.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Aylık (Maktu) ücret sisteminde (ki 4857 sayılı Kanun 49’uncu maddesinde bu tür ücretlilere hastalık ve benzeri durumlarda dahi ücretlerinin tam ödeneceği belirtilmiştir) rapor günleri kesilmez, günlük ücret sisteminde ise kesilebilir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Aynı işveren altında çalışmak koşuluyla 6 ayda 15 gün, 1 senede 30 gün izin hakkı bulunmaktadır; istenirse 7 gün ücretsiz yol izni de alınabilir.
Bu haktan feragat edilemez.
Bir aylık izin, tarafların rızası ile aynı yıl içinde kullanılmak suretiyle ikiye bölünebilir.
Gemi adamı, yıllık ücretli iznini yabancı bir memleket limanında veya hizmet aktinin yapılmış bulunduğu mahalden gayri bir yerde kullanmaya zorlanamaz.
Gemi adamı, dilerse, işveren veya işveren vekilinden ücretli izne ilişkin olarak 7 güne kadar ücretsiz yol izni de isteyebilir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz. Ayrıca, denizcilerin çalışma haklarıyla ilgili detaylar için “Denizcilerin Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Günlük gazetelerde çalışanlar için; 1 yılda 4 hafta, 10 yıl ve üzeri için 6 hafta yıllık izin hakkı bulunmaktadır (farklı gazetelerde çalışılmış olsa dahi). Günlük olmayan gazetelerde ise, her 6 ay için 2 hafta yıllık izin hakkı vardır. Bu haktan feragat edilemez.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler“ yazımızı; gazeteciler ve basın çalışanlarının iş hayatındaki hakları ile ilgili detaylı bilgi için ise “Gazeteci ve Basın Çalışanlarının Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Yıllık izin hakkı 6098 sayılı Borçlar Yasası 422’nci maddesinde; yaşı 18’den küçük ve 50’den büyük çalışanlar için 3 hafta, diğer çalışanlar için ise 2 hafta şeklinde düzenlenmiştir.
Borçlar Kanunu 423’üncü maddeye göre işçi kendi kusuruyla bir hizmet yılı içinde toplam 1 aydan daha uzun süre hizmeti yerine getiremezse çalışılmayan her tam ay için işveren yıllık izin süresinden 1 gün indirebilir. Ancak, işçi kusuru harici hastalık, kaza, yasal zorunluluk, kamu görevi veya hamilelik-doğum nedeniyle en çok 3 ay süreyle yerine getirilemeyen edim için indirim yapılamayacaktır.
Son olarak Borçlar Kanunu 424’üncü maddeye göre, yıllık izin ikiye bölünebilir.
Yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
854 sayılı Deniz İş Kanunu’na göre; ana veya babanın, karı ve kocanın, kardeş ve çocukların vefatı halinde gemi adamına 2 gün ücretli izin verilir.
5953 sayılı Basın İş Kanunu‘na göre; gazeteci, eş, çocuk, ana veya babasının vefatı halinde 4 gün; kardeş, büyük anne, büyük baba veya torununun vefatı halinde ise 2 gün izin kullanabilir.
6098 sayılı Borçlar Kanunu‘nda bir düzenleme yapılmamıştır.
Farklı yasalara tabi çalışanların hakları hakkında detaylı bilgi için “Rota Oluşturuluyor: Hangi Yasaya Tabisin?” yazımıza ve “Hangi Çalışan Hangi Kanuna Tabi?” tablomuza göz atabilirsiniz. Ayrıca, gazeteciler ve denizcilerin çalışma haklarıyla ilgili detaylar için “Gazeteci ve Basın Çalışanlarının Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” ile “Denizcilerin Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” yazılarımızı; yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için ise “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
854 sayılı Deniz İş Kanunu’na göre; evlilik durumunda denizci ve gemi adamları 3 gün ücretli izin kullanabilir.
5953 sayılı Basın İş Kanunu‘na göre; gazetecinin kendisi için evlilik izni doğrudan düzenlenmemiştir. Ancak çocuğunun evlenmesi halinde gazeteci 2 gün ücretli izin kullanabilir.
6098 sayılı Borçlar Kanunu‘nda bir düzenleme yapılmamıştır.
Farklı yasalara tabi çalışanların hakları hakkında detaylı bilgi için “Rota Oluşturuluyor: Hangi Yasaya Tabisin?” yazımıza ve “Hangi Çalışan Hangi Kanuna Tabi?” tablomuza göz atabilirsiniz. Ayrıca, gazeteciler ve denizcilerin çalışma haklarıyla ilgili detaylar için “Gazeteci ve Basın Çalışanlarının Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” ile “Denizcilerin Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” yazılarımızı; yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için ise “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
6098 sayılı Borçlar Kanunu ve 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nda babalık izni doğrudan düzenlenmemiştir.
5953 sayılı Basın İş Kanunu‘nda ise 3 günlük yasal babalık izin hakkı mevcuttur.
Farklı yasalara tabi çalışanların hakları hakkında detaylı bilgi için “Rota Oluşturuluyor: Hangi Yasaya Tabisin?” yazımıza ve “Hangi Çalışan Hangi Kanuna Tabi?” tablomuza göz atabilirsiniz. Ayrıca, gazeteciler ve denizcilerin çalışma haklarıyla ilgili detaylar için “Gazeteci ve Basın Çalışanlarının Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” ile “Denizcilerin Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” yazılarımızı; yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için ise “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
6098 sayılı Borçlar Kanunu ve 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nda analık ve doğum ile ilişkili izin hakları doğrudan düzenlenmemiştir. 5953 sayılı Basın İş Kanunu 16’ncı maddesinde ise bazı düzenlemeler yapılmıştır. Bunun yanında, 4857 sayılı İş Yasası‘nın analık ve doğum izin haklarını düzenleyen 74’üncü maddesi tüm diğer iş kanununlarına tabi çalışanlara (Basın İş Kanunu’ndaki haklar saklı kalmak kaydıyla) da uygulanır. Bu kapsamda;
1) 854 sayılı Deniz İş Kanunu ve 6098 sayılı Borçlar Kanunu’na tabi çalışanların sahip olduğu analık ve doğuma ilişkin izin hakları şu şekildedir (başlıkların üzerine tıklayarak detaylara ulaşabilirsiniz):
• Analık izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/1)
• Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/2)
• Gebe işçilerin gebelik süresince periyodik kontrolleri için ücretli izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/4)
• Altı aya kadar ücretsiz izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/5)
• Süt izni hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/6)
2) 5953 sayılı Basın İş Kanunu’na tabi çalışanların sahip olduğu analık ve doğuma ilişkin izin hakları şu şekildedir (başlıkların üzerine tıklayarak detaylara ulaşabilirsiniz):
• Analık izin hakkı (5953 sayılı Kanun md. 16/7)
• Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/2)
• Gebe işçilerin gebelik süresince periyodik kontrolleri için ücretli izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/4)
• Altı aya kadar ücretsiz izin hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/5)
• Süt izni hakkı (4857 sayılı Kanun md. 74/6)
Farklı yasalara tabi çalışanların hakları hakkında detaylı bilgi için “Rota Oluşturuluyor: Hangi Yasaya Tabisin?” yazımıza ve “Hangi Çalışan Hangi Kanuna Tabi?” tablomuza göz atabilirsiniz. Ayrıca, gazeteciler ve denizcilerin çalışma haklarıyla ilgili detaylar için “Gazeteci ve Basın Çalışanlarının Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” ile “Denizcilerin Çalışma Hakları ve Sigortalılığı” yazılarımızı; yıllık izin ile ilgili güncel ve özet Yargıtay kararları için ise “Yargı Dağıtılıyor: İzinler” yazımızı inceleyebilirsiniz.