Cinsel taciz sebebiyle fesihte kıdem tazminatı kapsamı nedir? Hakaret, sataşma, kavga sebebiyle haklı fesih hangi durumları içerir? Konuyla ilgili önemli Yargıtay kararlarını bir araya getirdik, keyifli okumalar.
CİNSEL TACİZ SEBEBİYLE İŞÇİNİN HAKLI FESHİ:
İşyerinde, evli olan başka bir kadın çalışana sürekli evlilik teklif ettiği ve sarkıntılık yaptığı tespit edilen A isimli işçinin sözleşmesi, işveren tarafından İş Kanunu 25/II-c maddesince feshedilmiştir. Kadın çalışanın, “gerçeğe aykırı şekilde sarkıntılık şikayetinde bulunmasının hayatın olağan akışına aykırı bir durum olduğu” değerlendirilmiştir. Bu bağlamda, işveren feshinde haklı olduğu için işten çıkarılan ve tacizde bulunduğu anlaşılan A isimli işçi kıdem ve ihbar tazminatı hak etmez.
- 9.HD.2011/36208 E. 2011/35246 K. 05.10.2011.
İşyerinde işveren vekili olarak çalışan kişi, evli bir kadın çalışana askıntılık yapması nedeniyle işvereni tarafından İş Kanunu 25/II-c maddesince işten çıkarılmıştır. Mağdurenin, sunmuş olduğu dilekçesi ve bunu destekleyen tanık ifadelerine rağmen olayı karakol ve savcılığa şikayet etmemiş olması işveren feshini haksız kılmaz. İşveren feshinde haklıdır, taciz sebebiyle işten çıkarılan işveren vekili kıdem ve ihbar tazminatı alamaz.
- 9.HD.2010/5209 E. 2012/12363 K. 11.04.2012.
Somut olayda, kadın çalışan işyerinde A isimli ustabaşı tarafından taciz edildiği gerekçesiyle istifa etmiştir. İşveren, kadın çalışanın iddialarını ispatlayamadığını öne sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ödemeyi reddetmiştir. Kadın çalışan; ustabaşının taciz eylemlerini başka işçilerden uzak yerlerde gerçekleştirdiğini, anılan kişinin sürekli bakışlarıyla kendisini taciz ettiğini, kendisine sürekli yalnız kalmalarını sağlamaya yönelik işler verdiğini vb. durumları samimiyetle beyan etmiştir. Bir kadın çalışanın, “namus ve iffetini etkileyebilecek şekilde gereksiz yere kendisinin cinsel tacize uğradığı yönünde bu kadar ayrıntılı olarak açıklamada bulunmasının hayatın olağan akışına aykırı bir durum olduğu” değerlendirilmiştir. Bu bağlamda, haklı fesih yaptığı anlaşılan kadın çalışan kıdem ve ihbar tazminatı alabilir.
- 9.HD.2008/14529 E. 2010/1463 K. 28.01.2010.
Cinsel taciz şikayetine rağmen diğer işçi çıkarılmayıp bölümü değiştirilmekle yeniden tacize uğrayan kadın işçi feshinde haklıdır, kıdem ve ihbar tazminatı alabilir.
- 9.HD.2013/7490 E. 2015/470 K. 14.01.2015.
Cinsel taciz failinin değil kendisinin sözleşmesi feshedilen kadın çalışan manevi tazminat talebinde bulunabilir.
- 9.HD.2008/29930 E. 2010/10301 K. 13.04.2010.
HAKARET-SATAŞMA-KAVGA SEBEBİYLE İŞÇİNİN HAKLI FESHİ:
Vardiya amirinin terbiyesiz demesi nedeniyle işçi feshi haklıdır, kıdem tazminatı alır.
- 9.HD.2012/17182 E. 2014/21855 K. 25.06.2014.
Proje müdürünün, ustabaşının, işyerindeki ikinci müdürün hakareti nedeniyle işçi feshi haklıdır, kıdem tazminatı alır.
- 9.HD.2006/14009 E. 2006/32253 K. 11.12.2006.
- 9.HD.2009/9587 E. 2011/8678 K. 25.03.2011.
- 22.HD.2012/23439 E. 2013/11484 K. 20.05.2013.
İşçiye hakaret eden ustabaşının yanında çalışmaya zorlanan ve kendisine istemiyorsan çek git denilen işçi feshi haklıdır, kıdem tazminatı alır.
- 9.HD.2009/4745 E. 2011/4868 K. 24.02.2011.
Bir işçinin diğerine hakareti kural olarak haklı fesih imkanı doğurmaz, ancak işveren gerekli önlemleri almak zorundadır.
- 22.HD.2012/23443 E. 2013/11930 K. 21.05.2013.
İşverenin “sen adam olmazsın”, “çalışan çalışır, çalışmayan s.. olur gider” vb. hakaretleri nedeniyle işçi feshi haklıdır, kıdem tazminatı alır.
- 9.HD.2009/49526 E. 2012/10018 K. 26.03.2012.
- 9.HD.2012/10505 E. 2014/15296 K. 12.05.2014.
İşverenin hakareti nedeniyle önelli de olsa işçi feshi haklıdır, kıdem tazminatı alır.
- 9.HD.2008/40944 E. 2010/35592 K. 02.12.2010.
İşçi-işveren karşılıklı hakaret olayında, yetersiz tanık beyanları sebebiyle işverenin haklı feshi ispatlanamamıştır; işçi kıdem tazminatı alır.
- 9.HD.2009/20922 E. 2011/35235 K. 05.11.2011.
İşverenin ortağının dava açan eşi nedeniyle işçiye hakaret olmasa dahi “hem bizi mahkemeye verdi, hem de eşin seni neden burada çalıştırıyor” şeklinde sataşması işçi için haklı fesih sebebidir, kıdem tazminatı alır.
- 9.HD.2012/2871 E. 2014/7219 K. 05.03.2014.
Karşılıklı küfürleşen-kavga eden iki işçiden sadece bir tanesini işten çıkarıp diğerinin sözleşmesini feshetmeyen işveren eşit işlem borcuna aykırı davranmıştır; sözleşmesi feshedilen çalışan kıdem ve ihbar tazminatı talep edebilir.
- 9.HD.2007/21658 E. 2008/18649 K. 01.07.2008.
- 9.HD.2009/5396 E. 2011/4884 K. 24.02.2011.
- 9.HD.2009/45107 E. 2012/6474 K. 29.02.2012.
- 9.HD.2009/37031 E. 2011/50099 K. 28.12.2011.
Şirket ortağının, müdürün veya işverenin kendisinin yaptığı hakaret nedeniyle sözleşmeyi fesheden işçinin ayrıca manevi tazminat talebinin kabulü yerindedir.
- 9.HD.2009/28354 E. 2011/47135 K. 05.12.2011.
- 9.HD.2013/5935 E. 2013/14851 K. 16.05.2013.
- 9.HD.2011/16454 E. 2013/16935 K. 03.06.2013.
- 9.HD.2007/21658 E. 2008/18649 K. 01.07.2008.
Etkili eyleme uğrayan işçinin kendini savunmayla sınırlı olarak karşı tarafı etkisizleştirmeye yönelik davranışı yasaldır.
- 9.HD.2007/31423 E. 2008/30663 K. 11.11.2008.
- 9.HD.2007/21658 E. 2008/18649 K. 01.07.2008.
Meşru müdafaa sınırları içerisinde kaldığını ispatlayamayan işçiyi işten çıkaran işveren feshinde haklıdır, kıdem tazminatı ödenmez.
- 7.HD.2013/2602 E. 2013/5565 K. 04.04.2013.
- 9.HD.2007/21658 E. 2008/18649 K. 01.07.2008.
Şef tarafından azarlanmak ve boynu sıkılmak suretiyle tacize uğrayan işçi feshi haklıdır, kıdem tazminatı alır.
- 9.HD.2015/29586 E. 2019/2371 K. 24.01.2019.
İşverenin oğlu tarafından darbedildiği anlaşılan işçi feshi haklıdır, kıdem tazminatı alır.
- 22.HD.2017/5827 E. 2017/7391 K. 03.04.2017.
İşvereni tarafından kendisine bağırılan işçi feshi haklıdır, kıdem tazminatı alır.
- 9.HD.2015/13506 E. 2017/15643 K. 12.10.2017.
Amirin işi gereği astını uyarması sataşma niteliğinde değildir.
- 9.HD.2006/1669 E. 2006/18996 K. 28.06.2006.
Kaynaklar:
- www.yargitay.gov.tr
- BETİN, Selma; OCAK, Uğur. “İşçilik Alacakları”, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
Önemli Not: kanunlargibi.com’daki tüm yazılı, işitsel ve görsel içeriklerin ilgili yasalar kapsamında her türlü hakkı saklıdır; izinsiz kullanılamaz ve çoğaltılamaz. Akademik çalışma ve bilgilendirme amacıyla referans veya bağlantı verilmek suretiyle kullanılabilir.
